Educatief platform Knooppunt rekent op Combell voor stabiliteit

Lisez en français - Read in English

Knooppunt vzw biedt een digitaal platform aan waar elke schooldag honderdduizenden leerlingen, leerkrachten én uitgevers gebruik van maken. Stabiliteit en beschikbaarheid zijn dan ook de hoogste prioriteit. Het is dus zeker geen toeval dat Knooppunt vzw, een unieke samenwerking tussen Vlaamse educatieve uitgevers, voor Combell Cloud hosting gekozen heeft. Een achtergrond.

Onderwijs in digitale tijden

De tijd dat het klaslokaal bestond uit houten banken en een zwart schoolbord liggen al ver achter ons. Les geven heeft een hele revolutie ondergaan, waarbij dankbaar gebruik gemaakt wordt van de vele interessante mogelijkheden die het digitale en het internet bieden.

Op het internet is weliswaar heel veel knap materiaal te vinden dat gebruikt kan worden in de lessen, maar de meeste leerkrachten houden zich toch in grote lijnen aan de leermethodes die door de onderwijsinspectie in samenwerking met educatieve uitgevers uitgewerkt werden. Daarbij wordt immers een volledig leertraject uitgestippeld van het 1e tot het 6e jaar, zowel in lager als secundair onderwijs. In die trajecten wordt bepaald welke onderwerpen in welk jaar behandeld worden, zodat leerkrachten duidelijk weten over welke kennis hun leerlingen reeds beschikken, en zij daarop verder kunnen bouwen.

Unieke samenwerking tussen de grote uitgevers

De uitgevers van educatief lesmateriaal spelen dan ook een grote rol in het moderne onderwijs. In 2009 namen twee bekende Vlaamse educatieve uitgevers, Van In en Plantyn, het initiatief om de krachten te bundelen in een educatief platform: Knooppunt vzw. Geleidelijk aan sloten de andere grote uitgevers -Averbode, Die Keure, Pelckmans, MJPublishing- zich bij het platform aan. Sommige uitgevers hebben ook nog eigen platformen, maar die zijn in de meeste gevallen via single-sign-on bereikbaar via Knooppunt. Zo kunnen de leerlingen met hun Knooppunt-account nu ook inloggen op twee succesrijke platformen die recent gelanceerd werden: Diddit (Van In) en Scoodle (Plantyn).

In de beheerraad van Knooppunt zijn de belangrijkste educatieve uitgevers vertegenwoordigd. Het is een uniek initiatief op niet-commerciële basis. Het treedt op als neutrale partij, die het leveren van content faciliteert.

Materiaal op maat van de gebruiker

Knooppunt is een netwerk voor zowel uitgevers, leerlingen als leerkrachten. Afhankelijk van hun rol en activaties krijgen zij op het platform bepaalde content te zien. Leerkrachten vinden er bijvoorbeeld handleidingen, bordboeken (lesmateriaal dat op de digitale klasborden geprojecteerd wordt) en voorbeeldtoetsen. Leerlingen vinden er het extra materiaal dat bij hun leerboek hoort. Het aanmaken van een account is gratis, maar toegang krijgen tot het bijkomend lesmateriaal is enkel mogelijk door middel van een code die in het leerboek staat.

Bij elke leermethode die een uitgever ontwikkelt, biedt Knooppunt dus toegang tot het bijhorend digitaal materiaal. Dat is enorm gevarieerd. Bij taallessen bijvoorbeeld horen filmpjes en audiomateriaal, bij wiskundelessen vooral oefeningen. Het interactieve gedeelte situeert zich volledig bij de lesmethode van de uitgeverij.

Bij sommige methodes hoort er ook een leerlingvolgsysteem, waarbij de leerkracht per leerling individueel kan opvolgen welke resultaten de leerling behaalde. Zo kan de leerkracht de lessen bijsturen, indien een onderwerp voldoende of juist onvoldoende gekend is. Leerlingen zijn niet gelijk, elke leerling moet kunnen oefenen op zijn eigen ritme. Uitgevers zijn dan ook meer aan het inzetten op differentiatie: ze creëren modules met adaptieve oefeningen die leerlingen toelaten oefeningen te maken op eigen niveau en tempo.

Omdat niet alle gebruikers over dezelfde infrastructuur beschikken, levert Knooppunt veel lesmateriaal ook aan via apps. Ondertussen zijn er 4 desktop apps, 2 webapps en 6 native apps die ontwikkeld werden door Three Ships. Of men nu werkt vanop een iPad of Tablet, via iOS, MacOS, Android, Windows of Netwerk MSI: de gebruikservaring blijft identiek.

Controle over evoluties door ontwikkeling van eigen platform

Kortom een complex systeem, met heel diverse content. In de beginjaren maakte Knoopunt hiervoor gebruik van een bestaand Nederlands systeem, maar nadien besloot het om het heft in eigen handen te nemen. Het Belgische bedrijf Foreach, dat gespecialiseerd is in het ontwerpen en bouwen van uitdagende webplatformen, ontwikkelde een volledig nieuwe webapplicatie hiervoor, Knooppunt 3.0 genaamd. Het nieuwe platform steunt dan ook op verschillende dragers. Foreach zorgde voor twee Drupal websites, Knooppunt.net, de Franstalige tegenhanger Digiportail.be en een back-bone in Java.

Bij de ontwikkeling van het nieuwe platform ontstond er al snel een nauwe samenwerking tussen project manager Frank Lenaerts van Foreach en Siegfried Deleyn, de accountmanager voor Knooppunt vzw bij Combell. Mieke Van der Heyden, bij Boek.be Project Manager voor Knooppunt:

"Combell heeft heel goed geholpen bij de overgang, 24u/24 stonden zij klaar, zij dachten echt mee, en ik ben dan ook zeer tevreden. Ook het team van Foreach van zijn kant mag terecht trots zijn op zijn prestatie".

Across: crossmedia en open source

Knooppunt 3.0 is gebaseerd op een Service Oriented Architecture. Alle functionaliteiten en logica van het platform wordt aangesproken door middel van web services. Een grote troef van deze architectuur is dat ook andere applicaties en platformen deze API kunnen implementeren. Deze back-bone is gebouwd in Java.  Sterker nog, deze steunt op een eigen open source framework: Across.

“Across bevat standaard verschillende out-of-the-box modules zoals versionering, gebruikersrollen, rechten, bestandsbeheer. Het framework heeft zich zelf al meermaals bewezen bij andere projecten, en Knooppunt zal zeker niet het laatste platform zijn dat steunt op Across”,

aldus Frank Lenaerts van Foreach.

Across is bewust een open source project.  Andere open source ontwikkelaars kunnen zo de door Foreach ontwikkelde technologie ook gebruiken om er verder op te bouwen, en het te verbeteren. Lovenswaardig, en geheel in lijn met de echte geest van het wereldwijde, open web.

Het admin-gedeelte, bestemd voor uitgevers, heeft tal van leuke features. Zo heeft Foreach bijvoorbeeld twee opties ontwikkeld voor het beheer van bestanden. De auteur kan documenten (boeken, multimedia, …) uploaden en beheren via een gebruiksvriendelijke, verkenner-achtige tool waar hij zich meteen thuis voelt. Grote uploads kunnen via FTP in batch geïmporteerd worden: de admin zet boeken klaar in een bepaalde directory, en bepaalt in welke map die terecht moeten komen. Echt handig: zo kan de transfer ’s nachts uitgevoerd worden, en stuurt deze een mail wanneer de import voltooid is.

Stabiliteit vereist

Inmiddels zijn er al meer dan 4.500 verschillende leermiddelen op het platform aanwezig. De backend is verschillende terrabytes groot, want de bordboeken beslaan heel wat ruimte, tot zelfs 2GB per stuk, wanneer zij audio- en filmmateriaal bevatten. In totaal staat er nu voor 2 TB aan boeken en content op het platform.

De leerlingen, leerkrachten en uitgevers werken voortdurend via een beveiligde verbinding met het netwerk. Uiteraard is er veel activiteit overdag, wanneer de leerlingen in de klassen werken, maar ook 's ochtends en 's avonds, wanneer de leerkrachten hun lessen voorbereiden. Updates aan het systeem worden dan ook tussen 22u en 6u uitgevoerd - downtime kan het platform zich niet veroorloven, en stabiliteit is echt een prioriteit.

Knooppunt beschikt bij Combell dan ook over een grote omgeving. Naast tal van SSL-certificaten, vereist voor de beveiligde verbinding, bestaat de hosting bij Combell uit 14 servers.

Rekening houden met het budget

Een grote omgeving, maar toch werd getracht zoveel mogelijk budgetvriendelijke oplossingen te kiezen. Mieke Van der Heyden:

"Wij zijn een vzw, en hebben beperkte financiële middelen. Bij elk advies van Combell werd hiermee rekening gehouden".

Toen het nieuwe platform gelanceerd werd in de zomer van 2015, heeft Knooppunt door onafhankelijke partijen penetratietesten laten uitvoeren. Die prachtig verliepen uiteraard, maar waarbij toch adviezen gegeven werden om bijvoorbeeld certificaten net iets anders te configureren om ze nog verder te finetunen. "Adviezen die onmiddellijk door Melissa de Witte van Combell ter harte genomen werden - de nodige actie werd ondernomen", zo bevestigt Mieke.

Dat Combell het niet bij woorden laat, maar er ook de nodige daden aan koppelt, werd onlangs nog bewezen toen bleek dat het nodig was extra DNS-diensten in te schakelen bij CloudFlare. Combell heeft toen zelf voor de set-up en configuratie gezorgd.

Ook de proactieve houding van Combell kan Mieke waarderen.

"Onze fijne accountmanager bij Combell, Siegfried Deleyn, belt regelmatig op om te vragen of Knooppunt tevreden is, wat er nog verbeterd zou kunnen worden, enz."

En de toekomst?

In de toekomst wil Knooppunt zich verder volledig blijven toespitsen op de distributie van content van de educatieve uitgeverijen en de verdere integratie van platformen / websites van die uitgevers via de Single Sign-On.

"Elk jaar in september gaan we een stapje hoger", aldus Mieke.

"De kracht van Knooppunt zit vooral in het sterke netwerk, waarbij je als gebruiker flexibel van de ene naar de andere site gaat en niet alle URLs en aparte log-in gegevens hoeft te onthouden."

En voor dat sterke netwerk, daarvoor staat Combell garant!

Bekijk hier onze cloud oplossingen voor het onderwijs?