Maak je organisatie klaar voor de EU klokkenluiders­richtlijn

  • 11 maart 2024
  • Leestijd: 3 min
  • Combell

Heb je minstens 50 werknemers? Dan is de klokkenluidersrichtlijn voor jouw organisatie van toepassing. Die richtlijn van de EU zegt dat je een veilig kanaal moet aanbieden waar zogenaamde klokkenluiders melding kunnen doen over mistoestanden binnen jouw organisatie.

Klokkenluidersrichtlijn van de EU? Even uitleggen!

Binnen de Europese Unie (EU) is er al sinds 2019 een Europese richtlijn van kracht waarbij lidstaten voor de bescherming van klokkenluiders moeten zorgen.

De hele procedure heeft lang aangesleept. Wat maakt dat de klokkenluidersrichtlijn van de EU onlangs pas omgezet werd naar Belgisch recht. Met als gevolg dat organisaties in de private sector vanaf nu onder andere verplicht zijn om klokkenluiders te beschermen en meldingskanalen open te stellen.

Bescherming bieden

Deze nieuwe wetgeving moet ervoor zorgen dat bepaalde overtredingen of wantoestanden in een vroeg stadium aan het licht komen. Tegelijk moet deze wetgeving meer bescherming bieden aan wie zo'n melding doet, de klokkenluiders.

De klokkenluidersrichtlijn is enkel in bepaalde gevallen van toepassing. Alles heeft te maken met de aard van de melding.

Gaat het over inbreuken die te maken hebben met overheidsopdrachten, witwaspraktijken, sociale fraude, volksgezondheid ... dan geniet de klokkenluider van verhoogde bescherming. De volledige lijst staat op deze website van de FOD Kanselarij van de Eerste Minister.

Vanaf 50 werknemers

De wet is niet alleen van toepassing op de dikke vissen en multinationals. Elk bedrijf met minsten 50 werknemers moet voldoen aan de richtlijn.

Heb je een kleiner personeelsbestand, dan ben je vrijgesteld van bepaalde regels. Zo hoef je geen intern meldingskanaal te openen.

De wetgeving moet meer bescherming bieden aan klokkenluiders.
De wetgeving moet meer bescherming bieden aan klokkenluiders.

Wat zegt de klokkenluidersrichtlijn van de EU?

De klokkenluidersrichtlijn van de EU gaat gepaard met verschillende regels. Dit zijn ze:

Je moet een intern meldingskanaal opzetten

Dat kan bijvoorbeeld via een formulier op je bedrijfswebsite of intranet. Bedrijven hebben een manier nodig waarop werknemers en andere belanghebbenden wanpraktijken direct kunnen melden. Deze interne kanalen moeten vertrouwelijk en veilig zijn.

Daarnaast moeten klokkenluiders de kans krijgen om zowel schriftelijk als mondeling melding te doen. Een personeelslid of afdeling binnen je organisatie zal de meldingen moeten opvolgen.

Je moet de gegevens van klokkenluiders beschermen

Houd de persoonsgegevens van klokkenluiders vertrouwelijk en zorg ervoor dat ze anoniem blijven als ze dat willen.

Je moet trainingssessies voor melders organiseren

Informeer alle werknemers en potentiële melders over hun rechten en bescherming en zorg voor inzichten en transparantie in het meldingsproces.

Represailles voorkomen

Organisaties zijn verplicht om proactieve maatregelen te nemen om represailles te voorkomen door een beleid tegen represailles of wraakacties (ontslag, schorsing, verlies van loon ...) op te stellen, eerlijke interne onderzoeken uit te voeren en klokkenluiders te ondersteunen die te maken krijgen met represailles.

Deze regel biedt ook bescherming aan iedereen in de directe omgeving van de klokkenluider. Met name partners, familie, vertrouwenspersoon ...

Gebruik iubenda om een klokkenluidersrichtlijn op je website te plaatsen.
Gebruik iubenda om een klokkenluidersrichtlijn op je website te plaatsen.

Snel en efficiënt voldoen aan de EU klokkenluidersrichtlijn

De snelste manier om in orde te zijn, is via iubenda. Dat is onze tool die je helpt met GDPR-oplossingen zoals cookiebanners, privacy policies ... Daar werd nu ook een klokkenluidersformulier aan toegevoegd.

Formulier openen en meldingen opvolgen

Concreet helpt iubenda je met het opzetten van een formulier op je website waar klokkenluiders anoniem meldingen kunnen nalaten over mistoestanden in je organisatie.

In iubenda zelf kan je die meldingen dan ook opvolgen en verwerken.

Kies voor iubenda Ultimate als je het klokkenluidersformulier wil toevoegen aan je website.

Veelgestelde vragen over de EU klokkenluidersrichtlijn